Từ cam kết Net Zero đến hành động: Doanh nghiệp nên bắt đầu từ đâu?
Từ cam kết Net Zero đến hành động: Doanh nghiệp nên bắt đầu từ đâu?
Net Zero đang trở thành một trong những cam kết chiến lược được nhắc đến nhiều nhất trong cộng đồng doanh nghiệp toàn cầu. Từ các tập đoàn đa quốc gia đến doanh nghiệp vừa và lớn tại Việt Nam, Net Zero không còn là khẩu hiệu mang tính truyền thông mà dần trở thành yêu cầu thực tế từ thị trường, nhà đầu tư và chuỗi cung ứng.
Tuy nhiên, khoảng cách lớn nhất hiện nay không nằm ở việc “có cam kết hay không”, mà ở câu hỏi quan trọng hơn: doanh nghiệp cần làm gì tiếp theo để biến Net Zero thành hành động cụ thể, khả thi và có thể đo lường?
1. Net Zero không chỉ là cam kết truyền thông
1.1. Net Zero và áp lực từ thị trường toàn cầu
Trong bối cảnh thương mại quốc tế ngày càng gắn với các tiêu chuẩn phát triển bền vững, Net Zero đã trở thành một tiêu chí đánh giá năng lực dài hạn của doanh nghiệp. Nhiều đối tác quốc tế yêu cầu nhà cung cấp không chỉ tuyên bố cam kết mà còn phải chứng minh được lộ trình và kết quả thực hiện.
Điều này cho thấy Net Zero không còn là câu chuyện hình ảnh thương hiệu, mà là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiếp cận thị trường và duy trì đơn hàng.
1.2. Rủi ro khi Net Zero chỉ dừng ở tuyên bố
Doanh nghiệp đưa ra cam kết Net Zero nhưng thiếu hành động cụ thể sẽ đối mặt với nhiều rủi ro: mất uy tín, bị đánh giá “greenwashing”, hoặc không đáp ứng được yêu cầu minh bạch từ nhà đầu tư và đối tác. Ngược lại, những doanh nghiệp có kế hoạch triển khai rõ ràng sẽ tạo được lợi thế cạnh tranh bền vững.
1.3. Vai trò của quản trị phát thải trong chiến lược Net Zero
Cốt lõi của Net Zero nằm ở khả năng quản trị phát thải khí nhà kính. Doanh nghiệp cần hiểu rõ mình đang phát thải từ đâu, ở mức nào và xu hướng ra sao. Đây là tiền đề để xây dựng lộ trình giảm phát thải thực tế, thay vì các cam kết chung chung khó kiểm chứng.
2. Lộ trình Net Zero trong doanh nghiệp gồm những bước nào?
2.1. Đo lường và xây dựng dữ liệu phát thải ban đầu
Bước đầu tiên trong lộ trình Net Zero là đo lường phát thải hiện tại. Doanh nghiệp cần xác định các nguồn phát thải chính trong hoạt động sản xuất, vận hành và chuỗi cung ứng. Dữ liệu này không chỉ phục vụ báo cáo mà còn là cơ sở cho mọi quyết định tiếp theo liên quan đến đầu tư và tối ưu vận hành.
2.2. Giảm phát thải nội bộ – ưu tiên chiến lược dài hạn
Sau khi có dữ liệu, doanh nghiệp cần ưu tiên các giải pháp giảm phát thải nội bộ như cải tiến quy trình, nâng cấp công nghệ, sử dụng năng lượng hiệu quả hơn. Đây là phần “cốt lõi” của Net Zero, giúp doanh nghiệp giảm phụ thuộc vào các giải pháp bên ngoài và nâng cao hiệu quả vận hành.
2.3. Bù trừ phát thải như một phần của lộ trình
Trong thực tế, không phải toàn bộ lượng phát thải đều có thể cắt giảm ngay trong ngắn hạn. Khi đó, bù trừ phát thải trở thành một phần cần thiết trong lộ trình Net Zero. Để áp dụng hiệu quả, doanh nghiệp cần hiểu rõ vai trò của các cơ chế bù trừ trong việc cân bằng lượng phát thải còn lại sau các nỗ lực giảm thiểu nội bộ. Xem thêm chi tiết tại: tín chỉ carbon là gì?
3. Bù trừ carbon và cách đo lường hiệu quả Net Zero
3.1. Doanh nghiệp có thể tiếp cận công cụ bù trừ carbon ra sao?
Bù trừ carbon không chỉ đơn thuần là “mua để bù”, mà cần được tích hợp vào chiến lược quản trị tổng thể. Doanh nghiệp có thể tiếp cận tín chỉ từ các dự án giảm phát thải hoặc hấp thụ carbon trong nước và quốc tế, tùy theo mục tiêu và yêu cầu tuân thủ.
Việc chủ động lựa chọn nguồn tín chỉ phù hợp giúp doanh nghiệp kiểm soát chi phí, đảm bảo tính minh bạch và nâng cao độ tin cậy của báo cáo Net Zero. Xem thêm chi tiết tại: làm sao để có được tín chỉ carbon?
3.2. Đo lường hiệu quả Net Zero bằng chỉ số cụ thể
Net Zero chỉ thực sự có giá trị khi được đo lường bằng các chỉ số rõ ràng. Doanh nghiệp cần theo dõi đồng thời lượng phát thải giảm được, chi phí thực hiện và hiệu quả vận hành mang lại. Trong đó, việc nắm rõ cách tính 1 tín chỉ carbon giúp doanh nghiệp quy đổi chính xác giữa phát thải thực tế và lượng bù trừ cần thiết.
3.3. Tích hợp Net Zero vào hệ thống quản trị doanh nghiệp
Để Net Zero không trở thành gánh nặng, doanh nghiệp cần tích hợp quản trị carbon vào hệ thống quản trị hiện hữu, từ kế hoạch tài chính, đầu tư đến đánh giá hiệu quả hoạt động. Khi đó, Net Zero không chỉ là mục tiêu môi trường mà trở thành một phần của chiến lược phát triển bền vững và dài hạn.
4. Từ cam kết Net Zero đến lợi thế cạnh tranh dài hạn
Từ cam kết Net Zero đến hành động là một hành trình đòi hỏi tư duy quản trị bài bản, dữ liệu minh bạch và lộ trình rõ ràng. Doanh nghiệp không thể chỉ dừng ở tuyên bố mà cần từng bước đo lường, giảm phát thải và sử dụng các công cụ phù hợp để bù trừ phần còn lại.
Trong bối cảnh thị trường carbon đang hình thành và hoàn thiện tại Việt Nam, những doanh nghiệp hiểu đúng, làm sớm và làm bài bản sẽ không chỉ giảm rủi ro tuân thủ mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững trong tương lai.
Bài viết cùng chủ đề:
Last updated